Καινοτομία και Ποιότητα Προϊόντων του Πρωτογενούς τομέα

Η ποιότητα είναι το πρωταρχικό κριτήριο επιλογής για την αγορά προϊόντων του πρωτογενούς τομέα από τους καταναλωτές. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η επιχειρηματική επιτυχία βασίζονται όλο και πιο πολύ στον όρο ποιότητα. Ένας από τους ορισμούς της ποιότητας (ISO 8402 – ορολογία της ποιότητας) ορίζει ότι ποιότητα είναι το σύνολο των χαρακτηριστικών του προϊόντος που έχει την ικανότητα να ικανοποιεί μία εκφρασμένη ή υπονοούμενη ανάγκη. Γενικά μπορεί να οριστεί ως: «Ο βαθμός τελειότητας ενός προϊόντος». Ωστόσο η διασφάλιση της ποιότητας είναι σημαντική για την ικανοποίηση όχι μόνο των απαιτήσεων των καταναλωτών αλλά και των νομικών απαιτήσεων της ευρωπαϊκής αγοράς. Η διασφάλιση της ποιότητας στα προϊόντα του πρωτογενή τομέα (αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα) έχει επικεντρωθεί στην αυξανόμενη συνειδητοποίηση εκ μέρους των καταναλωτών όχι μόνο των ζητημάτων που αφορούν την ασφάλεια των προϊόντων (που είναι αναμενόμενη) αλλά και των ολοένα υψηλότερων απαιτήσεων για συνεχώς καλύτερη ποιότητα (που γίνεται αντιληπτή). Οι προσδοκίες και οι αντιλήψεις των καταναλωτών έχουν αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Τα θέματα της προστασίας των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία και υποστηρίζονται μέσω της ανιχνευσιμότητας του προϊόντος από τη μεριά του παραγωγού αλλά και σε ολόκληρη την αλυσίδα της αγοράς.

Οι ευρύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως οι εφαρμογές χημικών και τα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων και φαρμάκων, η υγιεινή των τροφίμων, οι θεμιτές μέθοδοι εμπορίας και παραγωγής μπορούν να θεωρηθούν επίσης μέρος ενός πακέτου «διασφάλισης ποιότητας». Η ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ για  την ασφάλεια των τροφίμων αποσκοπεί στην εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου ασφάλειας των τροφίμων, της υγείας και της ορθής μεταχείρισης των ζώων, καθώς και της υγείας των φυτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τη λήψη συνεκτικών μέτρων από το αγρόκτημα στο τραπέζι και της κατάλληλης επιτήρησης, και συγχρόνως στην αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Πως μπορεί να διασφαλιστεί η ποιότητα των προϊόντων του πρωτογενούς τομέα; Με τα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας, τη νομοθεσία για την ασφάλεια των τροφίμων, τη δέουσα επιμέλεια και ανιχνευσιμότητα, τα διεθνή πρότυπα, την συνολική διαχείριση ποιότητας, την τυποποίηση αλλά κυρίως με την καινοτομία και την εισαγωγή νέων μεθόδων παραγωγής, νέων προϊόντων αλλά και σύγχρονων συστημάτων ελέγχου.

Στην ευρωπαϊκή αγορά, η διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων είναι σημαντική προκειμένου να ικανοποιούνται όχι μόνο οι απαιτήσεις των καταναλωτών, αλλά και οι νομοθετικές απαιτήσεις. Για την εφαρμογή της προσέγγισης αυτής απαιτούνται νομοθετικές και άλλες ενέργειες προκειμένου να εξασφαλιστούν συστήματα αποτελεσματικού ελέγχου και αξιολόγησης της συμμόρφωσης με τα πρότυπα της ΕΕ για τη διαχείριση των διεθνών σχέσεων με τις τρίτες χώρες και τους διεθνείς οργανισμούς, για τη διαχείριση των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την ασφάλεια των τροφίμων και την εξασφάλιση της διαχείρισης του κινδύνου με βάση την επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη.